به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی نهاد کتابخانههای عمومی کشور، فراخوان شرکت در مسابقه ملی «طراحی کتابخانه عشایری» به منظور ارائه طراحی کتابخانهای قابل حمل برای خدمات‌رسانی به مردم شریف عشایر کشور، به همت نهاد کتابخانههای عمومی کشور و با مشارکت فب‌لب ایران، منتشر شده و در حال برگزاری است.
یحیی نوریان، بنیانگذار و مدیرعامل فب‌لب ایران طی گفت‌وگویی با خبرگزاری مهر در این باره گفت: طرح و ایده و پیشنهاد همکاری مشترک برای برگزاری این مسابقه از سوی نهاد کتابخانههای عمومی کشور مطرح شد و نهاد با درکی که به واسطه انجام طرح‌های پژوهشی، از نیازهای مشخص جامعه عشایر پیدا کرده بود، به دنبال پیدا کردن ظرف متناسبی برای ارائه خدمات به این جامعه شریف بود. همین دغدغه زمینه آشنایی و همکاری مشترک ما با نهاد کتابخانههای عمومی کشور شد.
وی افزود: از آنجا که کتابخانههای موقت در قالب کانکس یا کتابخانههای سیار در قالب مینی‌بوس، ظرفی نبود که متولیان نهاد را برای ارائه خدمات به مردم عشایر اقناع کند، مجموعه فب‌لب به عنوان یک مرکز فعال در حوزه طراحی هنری با رویکرد فناورانه و ساختار طراحانه، همکاری خود را با این نهاد برای دستیابی به یک کتابخانه متناسب با نیاز جامعه عشایری آغاز کرد و خوشبختانه توانستیم به یک برنامه مشترک در قالب برگزاری یک مسابقه ملی طراحانه به بررسی ابعاد مختلف این مسئله بپردازیم.
نوریان درباره کتابخانه مورد نظر در این مسابقه ملی گفت: هدف ما طراحی یک واحد سیار کتابخانهای است که بتواند در دل مناطق عشایر برود و خدماتی به آنها برساند و سپس به منطقه دیگری برود و ارائه خدمت کند. نگاه خاصی که در گفت‌وگوهای مشترک ما مطرح شد این بود که کتابخانه مورد نظر باید بیش از یک اتومبیل یا ساختار سیار باشد و بیش از یک اتومبیل خود را در صحنه زندگی عشایر وسعت دهد. این طراحی باید یک فضای نزدیک به ۵۰ یا ۶۰ مترمربع اطراف خود داشته باشد و امانت کتاب و خدمات دیگری چون تبدیل به پلتفرم سوادآموزی، ارائه خدمات الکترونیک، عرضه محصولات چندرسانه‌ای و غیره را نیز در خود جای دهد.
مدیرعامل فب‌لب ایران درباره جوامع مخاطب این مسابقه توضیح داد: به طور کلی مخاطبان این مسابقه همه دغدغه‌مندان و علاقه‌مندان حوزه طراحی، کتابخوانی، بوم‌گردی و بوم‌شناسی، و همه مخاطبانی که در این حوزه دغدغه دارند، خواهد بود و در واقع قصد دارد فضایی برای گفت‌وگو میان این جوامع ایجاد کند. اما مخاطبان اصلی این مسابقه افرادی هستند که دست به طراحی می‌برند. به طور خاص در این مسابقه طراحان معماری و طراحان صنعتی بیشترین مخاطبان این مسابقه هستند. چرا که از یک سو به دلیل اینکه این مسابقه به طراحی یک فضای حدوداً ۶۰ متری با کارکرد کتابخانهای مربوط می‌شود، هدفی معمارانه را در پیش می‌گیرد و طراحان معماری مخاطبان این مسابقه هستند، اما از آن جهت که این کتابخانه قابلیت حرکت دارد و به نوعی یک ماشین خواهد بود، طراحان صنعتی نیز از مخاطبان اصلی آن هستند.
وی تأکید کرد: در ابتدای کار، نهاد کتابخانههای عمومی کشور به عنوان یک نهاد فرهنگی با نگاهی فرهنگی و فب‌لب به عنوان یک نهاد طراحانه با نگاه جامعه طراحی و ساخت، سعی کردیم در چند لایه این هم‌نشینی را میان فعالان فرهنگی و فعالان طراحی معماری و صنعتی در دبیرخانه این مسابقه ایجاد و در قالب یک فراخوان منسجم طراحی و در روزهای ابتدایی سال جاری منتشر کنیم، چراکه هم‌نشینی‌های میان‌رشته‌ای اساساً موجب ارتقای محتوای طرف‌های مختلف موضوع خواهد شد و از این گفت‌وگوها بسیار استقبال می‌کنیم.
نوریان درباره ترکیب داوران این مسابقه نیز گفت: در انتخاب داوران سعی شده ترکیبی از داوران درنظر گرفته شود که در آن مسئله فرهنگ مغفول نباشد. به دلیل اینکه خروجی این مسابقه یک امر طراحانه است، به طور عمومی این گونه مسابقات را جامعه طراحان داوری می‌کنند. اما ما در صندلی داوران جایگاه ویژه‌ای را برای فعالان فرهنگی درنظر گرفته‌ایم و همچنین داورانی که در حوزه طراحی حضور دارند نیز افرادی هستند که از متولیان مدیریت فرهنگی و شهری بوده‌اند.
مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان فرآیند بنیان معماری درباره خروجی برگزاری این مسابقه گفت: تلاش ما برای برگزاری این مسابقه این بوده که تعداد قابل قبولی از جوامع درگیر این موضوع، به این مسئله فکر کنند و درصد معقولی از آنها در این مسابقه ثبت نام کنند و بتوانیم از ۵۰ تا ۶۰ درصد ثبت‌نام‌کنندگان آثاری دریافت کنیم تا بتوانیم صورت مسئله را از منظرهای مختلف ببینیم و بررسی کنیم. همچنین آرزو داریم در این آثار به آثاری دست پیدا کنیم که تا حد قابل قبولی پاسخ لازم برای این مسئله را در خود داشته باشند و ذهنیت نهاد کتابخانههای عمومی کشور به عنوان نهاد متولی این امر را نسبت به این موضوع روشن‌تر کنند.
وی جامعه‌سازی و بسط صورت مسئله را از اهداف دیگر این مسابقه عنوان کرد و گفت: اساساً این مسابقات هیچ گاه برگزار نمی‌شوند که صورت مسئله را حل کنند، بلکه برگزار می‌شوند که صورت مسئله را باز کنند و امکان توسعه آن را بررسی کنند. در واقع مسابقه، این موضوع را به حدی بسط می‌دهد که دریافت پاسخ‌های مختلف به ما امکان فکر کردن بدهد و جامعه دغدغه‌مندی را بسازد که به صورت بالقوه آینده آن نهاد را می‌سازد.
نوریان همچنین درباره ظرفیت اجرایی شدن طرح‌های ارائه شده در این مسابقه گفت: پس از اینکه طرح‌ها و ایده‌ها دریافت می‌شوند و گفت‌وگوها به اندازه کافی بسط پیدا می‌کند که قابلیت اقناع پیدا کند، نزد نهاد متولی تصویر به قدری روشن می‌شود که نیازهای خود را بهتر می‌بینند و طعم و فضای طراحی‌هایی از آثار ارائه شده را متناسب با واقعیات نیاز خود دریافت می‌کند. پس از آن نهاد وارد گفت‌وگوی مشخصی با برخی از این تیم‌ها به منظور توسعه طرح‌ها و رسیدن به جواب مسئله مورد نظر می‌شود. این تیم‌ها نیز در توسعه پاسخ خود به طرحی خواهند رسید که قابل ساخت و ارائه باشد که در واقع میوه اصلی این درخت خواهد بود.