به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، مراسم اختتامیه نخستین دوره جشنواره «کتاب خوان و رسانه» همزمان با روز خبرنگار و با گرامیداشت یاد امیرحسین فردی، نویسنده و روزنامه نگار فقید، یکشنبه ۱۷ مردادماه با حضور علیرضا مختارپور، دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، علی دارابی معاون استان های صدای و سیمای جمهوری اسلامی ایران، مهدی توکلیان، مدیرکل روابط عمومی و امور بین‌الملل و دبیر جشنواره، اعضای هیئت داوران جشنواره، جمعی از مسئولان نهاد و شخصیت‌های برجسته رسانه‌ای، به صورت مجازی برگزار شد.
مهدی توکلیان در این مراسم متن بیانیه هیأت داوران را به شرح زیر قرائت کرد.
هیئت داوران نخستین جشنواره «کتاب خوان و رسانه» با انتشار بیانیه‌ای در ۳ بند به بیان نکاتی درباره برگزالری نخستین دوره از این رویداد رسانه‌ای پرداختند:
۱
کتاب قدیمی‌ترین رسانه دنیای مدرن، سال‌ها است سوژه رسانه‌های گروهی است و کتابخوانی در صدر خواسته رسانه‌ها در ارتقای سطح فرهنگ عمومی مطالبه می‌شود. از سوی دیگر، کتابخانه‌ها تنها خانه کتاب و کتابخوان‌ها نیستند و سال‌هاست پایگاه و خانه همه رسانه‌های چاپی، صوتی، تصویری و چندرسانه‌ای و حوزه عمومی فعالیت‌های شهروندی، اجتماعی و فرهنگی کتابخوان‌ها هستند.
این روابط تو درتوی اجتماعی و فرهنگی میان کتاب، کتابدار، کتابخوان، کتابخانه و انواع رسانه با رویکرد شهروندی و در راستای رشد و پیشرفت جامعه را بیش از همه «خبرنگاران» در صف مقدم رسانه‌ها می‌بینند و درک می‌کنند.
خبرنگاران فراتر از اطلاع رسانی، دغدغه ارتباط میان نخبگان با مردم، نقد مسئولان و مطالبه‌گری برای ورود کتابخوانی به زندگی مردم به عنوان مهارت زندگی و زیست فرهنگی و اجتماعی را داشته‌اند.
جشنواره‌ها وقتی برگزار می‌شوند که تولیدات در یک رشته و حوزه، عمومی و انبوه شده باشند.
دریافت ۹۰۰ اثر درباره محورهای جشنواره ضرورت برگزاری «جشنواره کتابخوان و رسانه» را در کنار سایر جشنواره‌های فرهنگی درباره کتاب، نشان داد.
برگزاری جشنواره‌ها، بخش عینی و بیرونی فرایند سیاستگذاری در فرهنگ عمومی است. جایزه‌ها و جشنواره‌ها، نماد «نظام ارزیابی» فعالیت‌ها و اقدامات از سوی نهادهای سیاستگذار، متولیان امور اجرایی و جامعه تخصصی و کارشناسی محسوب می‌شوند.
انتخاب آثار برتر خبرنگاران در حوزه کتابخوانی به صورت جشنواره‌ای مستقل از سوی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور با دامنه وسیع حوزه خبری از مطبوعات تا رادیو تلویزیون و غیره، این چشم انداز را ترسیم می‌کند که استمرار و ارتقای این جشنواره می‌تواند عادت‌واره‌های ذهنی اهالی رسانه از چاپ و نشر، فروش و صنعت چاپ کتاب و انگاره «کتابفروشی» را؛ متوجه کتابخوانی، کتابداری، کتابخانه و انگاره «کتابخانه» کند. چنانکه طراحی محورهای ۱۹ گانه جشنواره در ۳ بخش اصلی (۶ محور)، جنبی (۱۱ محور) و ویژه (۲ محور) که در اولین دوره ۱۳ محور آن برگزیده و تقدیر شونده دارد؛ می‌تواند پیشران میدان‌های جدید در خبرنگاری حوزه کتاب و کتابخوانی در رسانه‌ها باشد.
۲
سیاست ارزیابی آثار رسیده به جشنواره «کتابخوان و رسانه» فارغ از دیدگاه نسبی یا مطلق بودن شاخص‌های داوری، توجه به گفتمان کتابخوانی و رعایت استانداردهای خبری در ارتباط با توسعه گفتگوهای عمومی و نخبگانی درباره پایگاه اجتماعی کتابخانه‌های عمومی بود.
فرایند گزینش و داوری اولیه آثار پس از دوبار تمدید در ۲۲ بهمن و ۱۷ اسفندماه ۱۳۹۹، در اردیبهشت ۱۴۰۰شروع شد. پس از انتخاب اولیه آثار، ۶۵ اثر به مرحله نهایی راه یافتند که در جلسه‌ای در ۲۷ اردیبهشت - روز روابط عمومی و ارتباطات- با حضور داوران ارزیابی نهایی انجام شد و ۲۷ اثر برگزیده از پایگاه‌های خبری، رسانه‌های چاپی، رادیویی و تلویزیونی استانی و سراسری اعلام شدند.
۳
هیات داوران با اعلام نتایج و تبریک به همکاران برگزیده و سپاس از همه شرکت‌کنندگان و تقدیر از نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، نکاتی را بر اساس آثار بررسی شده برای علاقمندان در حوزه کتابخوان و رسانه طرح می‌کند:
۱) رسیدن ۹۰۰ اثر به دبیرخانه جشنواره و مشارکت بیش از ۳۰۰ خبرنگار، سرمایه اجتماعی پنهان نهادها و سازمان‌های متولی امور کتاب و کتابخوانی به خصوص نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور است که ضرورت دارد مورد توجه و برنامه ریزی قرار گیرند و زمینه‌های ادامه فعالیت‌های خبری آنها فراهم شود.
۲) بسیاری از آثار رسیده بدون توجه به فراخوان و عنوان جشنواره، معرفی کتاب و گفتگو با ناشران بودند که از مسیر داوری خارج شدند. این مسئله ضرورت تغییر عادت‌واره ذهنی اهالی رسانه از کتاب و کتابفروشی به کتابخوانی و کتابخانه را نشان می‌دهد.
۳) آثار رسیده از استان‌ها چشمگیر بود و بیش از ۸۰ درصد آثار از خبرنگاران استانی بود که تاثیر افتتاح کتابخانه‌های مرکزی در استان‌ها به خصوص استان‌های مرزی را می‌توان در آنها دید. از این‌رو، توجه به پوشش خبری از کتابخانه‌های عمومی در استان‌ها به عنوان یکی از شاخص‌های توسعه و زمینه رشد و پیشرفت فرهنگی و اجتماعی را باید مد نظر داشت.
۴) گزارش تصویری و به طور کلی عکس از کتابخانه‌ها و کتابخوان‌ها در کتابخانه‌های عمومی، گمشده اخبار و گزارش‌های رسیده بود. شاید عدم حضور خبرنگاران در کتابخانه‌ها موجب شده است که عکاسان نیز تصویری از کتابخانه های عمومی ثبت نکنند. عمده تصاویر موجود از کتابخانه های عمومی مربوط به آرشیو پایگاه اطلاع رسانی نهاد کتابخانه های عمومی کشور و البته افتتاح کتابخانه‌های مرکزی در سال‌های اخیر بود.
هیات داوران: مهدی رمضانی، فرشید شکیبا، مهدی کاموس، کیوان امجدیان، عباس محبعلی