به گزارش روابط عمومی اداره کل کتابخانه های عمومی استان آذربایجان غربی، نشست نقد و بررسی کتاب «نخل های بی سر» اثر قاسمعلی فراست با حضور زاهده قلندر، دبیر محفل ادبی شهرستان شاهین دژ و منتقد اثر؛ احترام رضایی، دکترای ادبیات فارسی و عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور و جمعی از علاقمندان به کتاب و کتابخوانی در بستر فضای مجازی برگزار شد.
رقیه میرزایی، کتابدار کتابخانه مجتمع فرهنگی و هنری با بیان اینکه ترویج فرهنگ ایثار و دفاع مقدس یکی از وظایف خطیر کتابخانه های عمومی است، گفت: برای گرامیداشت دفاع مقدس و گسترش آن در جامعه، کتابخانه های عمومی همواره پای کار هستند. کتابداران وظیفه خود می دانند که در ترویج فرهنگ و معرفی کتاب های دفاع مقدس نقش ایفا کنند و کتاب های حوزه دفاع مقدس را به نحو شایسته ای به مخاطبان عرضه می کنند.
احترام رضایی، منتقد اول، ابتدا به شرح مختصری درباره نویسنده اثر پرداخت و گفت: قاسمعلی فراست، نویسنده اثر از نویسندگان فعال حوزه دفاع مقدس است که آثار ارزشمندی هم در این حوزه دارد، کتاب «نخل های بی سر» برای اولین بار در سال ۱۳۶۲ منتشر و بارها و بارها تجدید چاپ شده است؛ اما، همچنان دارای غلط های نگارشی و املایی است. زاویۀ دید کتاب بین دانای کل مطلق و دانای کل محدود در نوسان است.
وی افزود: مساله تجربه شهودی به یکی از مهم‌ترین مولفه‌ها در جان بخشیدن عنصر جذابیت و همچنین واقعیت موجود در آن اثر داستانی بدل می‌شود که مهم‌ترین ثمره آن همراهی و همذات‌پنداری مخاطب با آن داستان یا رمان به شمار می‌رود. در رمان «نخل‌های بی سر» بسیاری از تجربیات حضوری و شهودی فراست را می‌توانیم در خلق این رمان به وضوح دریابیم. روایت رمان خطی است و می توان این اثر را جزء آثار رئالیستی یا واقعه گرایانه هم به حساب آورد؛ چراکه به نوعی خاطره انگاری و روایت های شهودی فراست از دوران اشغال خرمشهر است.
رضایی همچنین به دسته بندی شخصیت ها در رمان پرداخت و به دو دسته شخصیت های پویا و ایستا اشاره کرد. وی شخصیت پدر در این داستان را شخصیتی خاموش و ایستا دانست و از ناصر به عنوان قهرمان داستان به عنوان شخصیتی پویا نام برد. مادر داستان رفته رفته شخصیتش در جریان داستان تکامل می یابد و می پذیرد به بهای آزادی خرمشهر از فرزندانش بگذرد. در متن داستان فراست هم می توان در بحبوحه جنگ ردپای انسان های خودخواه و منفعت طلب را دید و فراست این ها را به زیبایی به تصویر کشیده است.
رضایی افزود: عبارت «نخل های بی سر» دارای ایهام است. این عبارت اولین بار از زبان شهناز دختر خانواده بیان می شود زمانی که پیکر شهیدان را به خرمشهر می آورند و بار دوم از زبان حسین، پسر خانواده بیان می شود که به خود خرمشهر و آوارگی‌ها و غربت آن اشاره می کند.
زاهده قلندر، دیگر منتقد حاضر در نشست اظهار داشت: گذشتن از فرزند بسیار کار سختی است و مادر در این کتاب از فرزند خود گذشت و امیدوارم ما بتوانیم با خواندن کتاب های دفاع مقدس این مادران و همسران شهدا را که شیرزنان ما در عرصه دفاع مقدس هستند، الگوی زندگی خود قرار دهیم و فرزندان خوبی را تربیت کرده و تحویل انقلاب دهیم که این جز با مطالعه میسر نمی شود، مخصوصا کتاب های دفاع مقدس می توانند منابع خوبی برای ما در این زمینه باشند.
وی همچنین زبان کتاب را بسیار صمیمی دانست که خوانش آن بسیار ساده و برای تمام اقشار مناسب است و با اشاره به عبارت «نخل های بی سر» آن را سمبل استقامت و دلیری جوانان و رزمندگان ما در صحنه نبرد دانست که در جنگی نابرابر پیروز میدان شدند.