به گزارش پایگاه اطلاعرسانی نهاد کتابخانههای عمومی کشور، جورج مویزز کرول دو پرادو، رئیس فدراسیون انجمنهای کتابخانهها، متخصصان اطلاعات و مؤسسات برزیل، در حاشیه برگزاری همایش بینالمللی «کتابخانههای عمومی و کسبوکارهای کوچک» با مهدی رمضانی، دبیرکل نهاد کتابخانههای عمومی کشور دیدار و در خصوص وضعیت کتابخانههای عمومی و گسترش تعاملات فرهنگی گفتگو کرد.
جورج دو پرادو، رئیس فدراسیون انجمنهای کتابخانهها، متخصصان اطلاعات و مؤسسات برزیل ضمن تقدیر از دعوت نهاد کتابخانههای عمومی کشور، در خصوص سفر به ایران گفت: سفر به ایران بسیار خاطرهانگیز شد؛ من گیاهخوار هستم اما اینجا همه چیز به قدری خوب بود و غذاهای شما به قدری خوشمزه بود که اینجا حتی گوشت هم خوردم. آنچه در این سفر برایم جذاب بود، این بود که کتابداران و اعضای کودک کتابخانههای ایران خوشحال هستند و کارها به نحو احسن انجام میشود، امیدوارم این روند استمرار داشته باشد.
وی ادامه داد: در برزیل اینگونه است که دانشجویان بعد از کلاسهای دانشگاهی به کتابخانه میروند. در واقع کتابخانه تکمیلکننده کار آموزش است و دانشجویان این موضوع را در دانشگاه تمرین میکنند. در برزیل لازمه اخذ مدرک کارشناسی، سپری کردن ۱۰۰ ساعت در کتابخانه است؛ من انجام این کار را به نهاد هم پیشنهاد میکنم. با توجه به تغییر هرروزه اطلاعات و پیشرفت سریع علم در عصر اطلاعات، پیشنهاد دیگر من این است که روشهای ما همپای این تغییرات، تحول یابد. در این همایش پوسترهایی دیدیم که روایتگر تجربیات کتابداران بود و به اعتقاد من کتابداران باید تجربیات خود را در حوزههای فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و زیستمحیطی به اشتراک بگذارند.
استاد دانشگاه ایالتی سانتا کاتارینا در خصوص بازدیدهای انجام شده از کتابخانههای مرکزی یزد و مشهد، گفت: پیش از سفر به ایران مطالبی در مورد این کشور خواندم و در واقع تصوراتی داشتم اما مواجهه حضوری متفاوت بود. به عنوان مثال کتابدار کتابخانه حرم با ما صحبت کرد و گفت که میتواند به ۸ زبان صحبت کند! این امر نشان میدهد که آنها چقدر در کار خود حرفهای هستند؛ چنین چیزی در برزیل وجود ندارد و ما باید از سایر کشورها از جمله ایران بیاموزیم. یا برای مثال برخی از مجموعههای نسخ خطی بیش از هزار سال قدمت دارد که بیش از عمر کشور برزیل است.
وی در خصوص وضعیت کتابخانهها در برزیل گفت: در حال حاضر در مرکز سائوپائولو کتابخانه معروفی به نام «کتابخانه پارک ویلا-لوبوس» داریم که ساختمانی مدرن دارد و در پارکی به همین نام واقع شده است؛ همانگونه که بسیاری از کتابخانههای شما نیز در پارک واقع است. این کتابخانه در سال ۲۰۱۸ نامزد بهترین کتابخانه ایفلا شد. این کتابخانه با «کتابخانه سائوپائولو» خواهرخوانده است. این دو کتابخانه نمونههای ایدهآلی از کتابخانههای مدرن هستند که خدمات اجتماعی، کارآفرینی، خوداشتغالی و... دارند؛ روابط خوبی با دانشگاهها برقرار کردهاند و برنامهها و خدمات متنوعی دارند.
دو پرادو در خصوص نحوه اداره کتابخانه های عمومی در برزیل گفت: برزیل ۲۷ ایالت دارد که هر یک، سیستم منحصر به فردی برای اداره کتابخانههای خود دارند و تمامی آنها با سیستم ملی و وزارت فرهنگ برزیل مرتبط هستند. در این ۲۷ ایالت کتابخانهها، بودجه و امکانات یکسان ندارند؛ مثلاً جایی که من زندگی میکنم، منطقهای ثروتمند در جنوب برزیل محسوب میشود و کتابخانههای این منطقه با کتابخانههای شمال برزیل در منطقه آمازون، تفاوت بسیاری دارند؛ در جنگلهای آمازون برای رسیدن به برخی کتابخانهها باید یک روز با قایق سفر کرد؛ یا در سائوپائولو، بودجه کتابخانهها از سوی دولت تأمین نمیشود.
مهدی رمضانی، دبیرکل نهاد کتابخانههای عمومی کشور در این دیدار اظهار داشت: ایران به لحاظ تاریخی و فرهنگی کشوری غنی است. قدیمیترین کتابخانه عمومی در ایران صد سال قدمت دارد اما کتابخانه در ایران قدمتی چندصدساله دارد. در مقاطع مختلف تاریخی، یکی از اهداف مهاجمین در حمله به ایران کتاب و کتابخانه بوده است. بخش عمدهای از میراث فرهنگی ما با تلاشهای انجام شده، اخیراً از امریکا به ایران بازگشت. بازگشت این الواح بیش از ۸۰ سال طول کشید. رهبر جهانی کلیسای شرق آشوری در سفر اخیرشان به ایران، برای دیدن «انجیل رسولان» به تبریز سفر و از کتابخانه مرکزی ما بازدید کردند. در حوزههای پزشکی، فلسفه و... نیز منابع مفصل قدیمی و نسخ خطی داریم.
وی ادامه داد: ذهنیت مردم ایران نسبت به کشور برزیل بسیار مثبت است؛ شاید دلیل اصلی آن فوتبال باشد. این ظرفیتی است که بتوان علایق دو ملت را بر اساس فضای فرهنگی پیوند داد و پیگیری کرد. ما خوشحال میشویم که کتابخانههای عمومی در ایران به عنوان مرکزی فرهنگی و اجتماعی، بتواند به ایفای این نقش بپردازد و مایلیم شما نیز این موضوع را در برزیل پیگیری کنید. شاید تصویر فرهنگی یا فضای سیاسی جدی بین دو ملت وجود نداشته باشد و ما بتوانیم با تصویری سازنده در حوزه کتابخانههای عمومی این اتفاق را رقم بزنیم. ایران در حوزه اداره کتابخانههای عمومی تجربیات خوبی دارد و خوشحال میشویم این تجربیات را با شما به اشتراک بگذاریم؛ مطمئناً شما نیز تجربیاتی دارید که برای ما ارزشمند است. ما مسیری طولانی پشت سر گذاشتهایم، اما میدانیم کماکان تا نقطه مطلوبمان فاصله است و این فاصله ما را به تلاش وا میدارد.
رمضانی افزود: ما تجربیات گوناگونی در سطوح مختلف حوزه اداره کتابخانه عمومی شامل کتابخانههای سیار، کتابخانههای روستایی، شهری و مرکزی داریم. علاوه بر این، ما کتابخانههایی همچون کتابخانه حرم و کتابخانه وزیری یزد را داریم که از این دو بازدید کردید. نمونههای مشابه بسیاری وجود دارد، مثل کتابخانه آیتالله مرعشی نجفی در قم که از مهمترین کتابخانهها در حوزه نگهداری از نسخ خطی محسوب میشود یا کتابخانه ملک در تهران.
وی به بیان سابقه شکلگیری کتابخانه ملک پرداخت و گفت: تاجری ثروتمند که زمینه مذهبی داشت و یکی از بهترین نقاط شهر مشهد متعلق به او بود، کتابخانهای احداث کرد و آن را به همراه تمامی اموالش وقف حرم امام رضا(ع) کرد. کتابخانه ملک در حال حاضر یکی از بهترین کتابخانههای کشور است. این نمونه نشان میدهد فرهنگ در ایران ریشهای عمیق دارد.
دبیرکل نهاد کتابخانههای عمومی کشور ضمن ابراز خرسندی از حضور رئیس فدراسیون انجمنهای کتابخانهها، متخصصان اطلاعات و مؤسسات برزیل در ایران، گفت: امیدوارم اوقات خوبی را سپری کرده باشید، با خاطرهای خوب ایران را ترک کنید و این سفر مقدمه ارتباطات پایدار و سازنده باشد. آمادهایم در صورت فراهم بودن زمینههای لازم، این ارتباط و همکاری را در سطح وزرای فرهنگ دو کشور پیش ببریم.