به گزارش روابط عمومی اداره کل کتابخانه‌های عمومی آذربایجان غربی، پانزدهمین رویداد کسب‌وکار در کتابخانه‌های عمومی در استان آذربایجان غربی به منظور حمایت از کسب‌وکارهای کوچک و بهره‌مندی از دانش و ایده‌های اساتید و صاحبنظران این حوزه با حضور سیدباقر میرعبداللهی، معاون برنامه‌ریزی، پژوهش و فناوری اطلاعات نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور؛ افشار کبیری، مدیرکل دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری؛ خدیجه معصومی، مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان؛ پروین محمدپوری، مدیرکل بهزیستی استان؛ علی زبردست، دانش‌آموخته دکترای اقتصاد، کارآفرین نمونه و استاد دانشگاه؛ عباس دولانی، دانش‌آموخته دکترای اطلاعات و دانش‌شناسی و استاد دانشگاه؛ پروین صفری، مدیر کارآفرینی و اشتغال اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان، اساتید و صاحبنظران علم اطلاعات و دانش‌شناسی، کتابداران کتابخانه‌های عمومی، صاحبان کسب‌وکارهای کوچک و سایر علاقه‌مندان در سالن جلسات استاد شهریار کتابخانه مرکزی ارومیه برگزار شد.
کتابخانه‌های عمومی: تسهیل‌گر و ارائه‌دهنده انواع خدمات کتاب‌محور
سیدباقر میرعبداللهی، معاون برنامه‌ریزی، پژوهش و فناوری اطلاعات نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، ضمن ابراز خرسندی از برگزاری پانزدهمین رویداد ملی کسب‌وکار، گفت: در تبیین کارکرد جدید کتابخانه‌های عمومی، به عنون مرکز هویت‌سازیِ فرهنگی و اجتماعی، با این پرسش مواجهیم که رویدادهای آموزشیِ مربوط به حوزه کسب‌وکار مانند عروسک‌سازی و فیروزه‌تراشی و گلیم‌بافی و منبت‌کاری ـ که در بعضی کتابخانه‌های استان آذربایجان غربی و استان‌های دیگر در جریان است ـ چه ارتباط مفهومی و اجرایی با وظایف کتابخانه‌ها دارد. پاسخ این است که مطابق بسیاری از تجربه‌های جهانی و ایرانی، که دانش کتابداری نیز آن را تأیید می‌کند، کتابخانه‌های عمومی مکان و موقعیتی هستند که در آن خدمات بی‌شماری به همه مردم ارائه می‌شود و خدمت «عضو و امانت» تنها یکی از بی‌شمار خدمت‌ها است؛ بنابراین، پاسخ به این سوال مهم که «کتابخانه در دوره معاصر به چه کار می‌آید؟» در این نهفته است که ما وظیفه امروزین کتابخانه و کتابدار را منحصر در تعریف‌ها و تفسیرهای کهنه گذشته ندانیم و به شکلی همه‌جانبه همه کارکردهای هویت‌ساز و رشددهنده را در کتابخانه سراغ بگیریم. موضوع کسب‌وکارهای کوچک هم، به دلیل ارتباط غیرقابل انکار نهاد علم و نهاد اقتصاد، با کتابخانه عمومی ارتباط پیدا می‌کند.
معاون برنامه‌ریزی، پژوهش و فناوری اطلاعات نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور با اشاره به برگزاری دو همایش بین‌المللی از سوی نهاد در تبیین خدمات جدید کتابخانه‌های عمومی گفت: وظیفه اصلی نهاد البته برگزاری همایش نیست، اما نهاد به منظور درگیرکردن دانشگاه به عنوان نهاد رسمی علم در ایران با کتابخانه عمومی و هم به منظور توضیح وجوه علمی شعار نهاد مبنی بر نگاه به کتابخانه به عنوان مرکز اجتماعی، دو همایش بین‌المللی برگزار کرد. نهاد در برگزاری نمایشگاه فقط به تولید محتوای دانشی در این عرصه اکتفا نکرد و به حوزه عمومی هم توجه داشت و به همین انگیزه است که اکنون و ماه‌ها پس از پایان همایش، هنوز رویدادهای استانی مربوط به حوزه کسب‌وکارهای کوچک را پیگیری و اجرا می‌کنیم. نهاد در حوزه برقراری ارتباط میان دانش و حوزه عمومی، اگرچه انصافاً از دانشگاه پیش افتاده، اما تسهیل‌گر و عامل ارتباطی است و به آموزش‌محوربودن و کتاب‌محور بودن فعالیت‌هایش توجه و اصرار دارد.
میرعبداللهی تصریح کرد: خوشبختانه برخی از کتابداران مسئول و دغدغه‌مند ما، مبتنی بر احساس مسئولیت فردی و فراتر از شرح وظایف رسمی‌شان، سال‌ها قبل در این حوزه به صورت داوطلبانه فعالیت داشتند. این گروه از کتابداران، بخش اجرایی ایده «تبدیل کتابخانه عمومی به مراکز فرهنگی و اجتماعی» را به‌خوبی تحقق بخشیده‌اند.
میرعبداللهی ادامه داد: فعالیت کتابخانه‌های عمومی در حوزه کسب‌وکار و اساساً همه حوزه‌های ترویجی، نه صرفاً یک شعار و پروژه موقت مدیریتی، بلکه ضرورتی اجتماعی و فرهنگی است. توجه دقیق و عالمانه به این ضرورت و انجام درست این وظیفه، اولاً نیازمند استمرار و پیگیری موضوع و به‌فراموشی نسپردن آن و ثانیاً ورود نهاد و کتابداران به حوزه‌های دیگر خدمت به جز کسب‌وکار است.
کتابخانه، مکانی برای ایده‌پردازی
افشار کبیری، مدیرکل دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری ضمن قدردانی از برگزاری این رویداد در کتابخانه‌های عمومی گفت: حمایت کتابخانه‌های عمومی از کسب‌وکار، برخاسته از یک ایده فنی بوده و بستر اقتصادی و اجتماعی دارد. کسب و کار نیاز به ایده دارد و کتابخانه منبع ایده‌پردازی است و این وجه اشتراک این دو حوزه است که ناشی از قرابت اقتصاد و فرهنگ است.
وی ادامه داد: این رویداد اقدامی است در راستای توسعه در هر دو حوزه اقتصادی و اجتماعی که موجب ترویج کتابخوانی و رشد اقتصادی شده و نتایج مثبتی در سطح خرد و کلان خواهد داشت.
آگاهانش، آموزش و آفرینش، سه رسالت مهم کتابخانه عمومی
خدیجه معصومی، مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان ضمن خیرمقدم به حاضران و ابراز خرسندی از میزبانی اداره کل کتابخانه‌های عمومی استان در پانزدهمین رویداد ملی کسب‌وکار گفت: رویداد امروز با محوریت شعار سال جاری «جهش تولید با مشارکت مردم» در تلاش است ضمن حرکت در راستای کمک‌رسانی به جهش تولید، قابلیت‌های ویژه کتابخانه‌های عمومی را به عنوان باشگاه‌های فرهنگی و اجتماعی اثرگذار در جامعه به مردم معرفی کند. کتابخانه‌های عمومی به عنوان مراکز موثق اشاعه اطلاعات، تلاش می‌کنند ذیل سه کارویژه مهم آگاهانش، آموزش و آفرینش، در کنار نظام آموزش رسمی نقش آفرینی کنند.
معصومی ادامه داد: کتابخانه‌ها با شناسایی نیازمندی‌ها در زمینه کسب‌وکارهای محلی و توانایی‌های جامعه خدمت‌گیر، از یک سو و شناسایی سازمان‌های حامی و مرتبط با توسعه کسب‌وکار، سرمایه‌گذاران جویای نیروی کار، شرکاء و قوانین و مقرارت از سوی دیگر، می‌توانند با ارائه خدمات، منابع، فضا و آموزش، به خلق ایده، ایجاد و راه‌اندازی و پایداری کسب‌وکار کمک کنند.
معصومی با اشاره به برگزاری دو همایش بین‌المللی از سوی نهاد در این زمنیه گفت: این همایش‌ها به شناسایی راهکارها، ایده‌ها، تجربه‌ها، ضعف‌ها، چالش‌ها و چشم‌اندازها برای استفاده از ظرفیت کتابخانه‌های عمومی برای مشارکت فعال در فضای کسب‌وکار کشور می‌پردازند و حداقل فایده آن، تلاش برای پی‌ریزی و فراهم‌آوردن بستری برای توجه به جایگاه کتابخانه‌های عمومی در رونق‌بخشی اقتصادی است.
مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان به ارائه گزارشی از فعالیت کتابخانه‌های عمومی در حوزه کسب‌وکار پرداخت و گفت: فعالیت‌های انجام شده در کتابخانه‌های عمومی استان آذربایجان غربی در زمینه خدمات مربوط به کسب‌وکار، قابل تقسیم‌بندی در چهار محور برگزاری کارگاه‌های آموزشی برای بزرگسالان، برگزاری رخدادهای نمایشگاهی، جشنواره‌ای و برنامه‌های آینده نگر، ایجاد ارتباط بین جویندگان کار و صاحبنظران حوزه کسب‌وکار است. در سال‌های ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ بیش از ۱۰۰ فعالیت در سطح کتابخانه‌های عمومی استان در این حوزه انجام شد که ۳۰ فعالیت به طور مستقیم با حوزه کسب‌وکار مرتبط بوده است و بیش از ۷۰ فعالیت در راستای توانمندسازی کودکان و نوجوانان اجرا شده است. ۱۰۰ عنوان کتاب نیز در حوزه کسب‌وکار برای هفت کتابخانه پیشرو در زمینه کسب‌وکارهای کوچک در دست تهیه و ارسال است.
اشتغال زایی، دغدغه مشترک کتابخانه‌های عمومی و سازمان بهزیستی
پروین محمدپوری، مدیرکل بهزیستی استان با اشاره به هدف مشترک دو سازمان در زمینه اشتغال‌زایی گفت: سازمان بهزیستی، یک نهاد حمایتی و در عین حال تخصصی و دارای جامعه هدف در طیف‌های مختلف شامل معلولین، معتادین، بانوان سرپرست خانوار و ایتام است. یکی از مشکلات این سازمان، اشتغال‌زایی و استقلال مالی جامعه هدف است که دغدغه مشترک بهزیستی و کتابخانه‌های عمومی است.
وی ادامه داد: کتابخانه‌ها محور پژوهش، آموزش و دانش‌اند و با نیازسنجی محلی در حوزه کسب‌وکار و آموزش، در این حوزه اثرگذار هستند.
دانایی، توانایی می آورد
علی زبردست، دانش‌آموخته دکترای اقتصاد، کارآفرین نمونه و استاد دانشگاه، ضمن تقدیر از برگزاری این رویداد، گفت: گام اول در شروع هر رویداد، اعتمادسازی، نهادسازی و ایجاد شبکه است. کتابخانه‌های عمومی در گسترش کسب‌وکارها و تحول‌بخشی در اقتصاد کشور همانند دانشگاه‌ها و سایر مراکز مرتبط، نقش کلیدی دارند و این موضوع از دو جنبه قابل بررسی است: یک. کتابخانه‌های عمومی، منبع دانش و اطلاعات هستند؛ دو. کتابخانه عمومی می‌تواند محلی برای به اشتراک‌گذاری مفاهیم کسب‌وکار و تبادل اطلاعات و تجربیات صاحبان کسب و کارها باشند و به عنوان یک «کافه کارآفرینی» عمل کند.
وی ادامه داد: اکثر صاحبان کسب‌وکارهای بزرگ و ثروتمندان جهان، شروع کارشان با کسب‌وکارهای خرد بوده و دانایی رمز پیشرفت آنها بوده است. کتابخانه‌های عمومی به عنوان منابع دانش، در توسعه و غنی‌سازی کسب‌وکارها نقش‌آفرینی می‌کنند و من آینده روشنی برای این رویدادها در کتابخانه‌های عمومی پیش‌بینی می‌کنم.
چالش‌های اقتصادی دلیل حمایت کتابخانه‌های عمومی از کسب‌وکار
عباس دولانی، دانش‌آموخته دکترای اطلاعات و دانش‌شناسی و استاد دانشگاه، با اشاره به تغییر کارکردهای کتابخانه‌های عمومی گفت: جهان ما در حال تغییر است و فناوری، یکی از دلایل این تغییرات است. کتابخانه‌های عمومی نیز دچار تغییر و تحول در کارکردها و خدمات شده‌اند و این متغیرها و چالش‌های اقتصادی در کشورهای در حال توسعه، از دلایل نقش‌آفرینی کتابخانه‌های عمومی در کسب‌وکار است.
دولانی ادامه داد: برای حمایت از کسب‌وکار، اجتماع‌سازی لازم است که دارای مؤلفه‌های مختلفی است. از مولفه‌های آن می‌توان به یادگیری پژوهش‌محور، ساختار اجتماعی انعطاف پذیر- که نمود آن ورود کتابخانه‌های عمومی به حوزه کسب و کار است - جو اجتماعی اثربخش و قابلیت‌های نیروی انسانی اشاره کرد.
سخنرانی مدیر کارآفرینی و اشتغال اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان آذربایجان غربی با محور «تسهیلات و حمایت‌های اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی از کسب و کارهای خرد»، پرسش و پاسخ، سخنرانی صاحبان کسب‌وکار، معرفی کسب‌وکارهای بومی خرد توسط مسئولان کتابخانه‌ها، پخش کلیپ‌های مرتبط، تقدیر از استادان و مسئولان کتابخانه‌های فعال در حوزه کسب‌وکار از دیگر بخش‌های این رویداد بود.
در حاشیه این رویداد، معاون برنامه‌ریزی، پژوهش و فناوری اطلاعات نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور از بخش‌های مختلف و نمایشگاه فروش و معرفی محصولات تولیدی کسب‌وکارهای محلی و صنایع دستی در کتابخانه مرکزی ارومیه بازدید و با غرفه داران گفتگو کرد.
