(روز نهم ماه مبارک رمضان)

جامع‌ترین آیه قرآن در باب مکارم اخلاق

خُذِ الْعَفْوَ وَ أْمُرْ بِالْعُرْفِ وَ أَعْرِضْ عَنِ الْجاهِلِینَ (اعراف:۱۹۹) 
عفو و گذشت را پیشه کن، و به کار پسندیده فرمان ده، و از جاهلان روی گردان.

توضیح:

«خُذِ الْعَفْوَ»، به معنای در اختیار و تحت کنترل داشتن عفو و استفاده به‌جا، عاقلانه و مشروع از آن است. البته با توجه به سیره پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله و دیگر روایات، عفو به صورت مطلق، زمانی به کار می‌رود که پای حقوق شخصی در میان باشد، نه حقوق دیگران و یا حقوق مربوط به دین خدا. همچنین «أَعْرِضْ عَنِ الْجاهِلِینَ» دستور دیگری است در مراعات مدارای با مردم و این دستور بهترین راه برای خنثی کردن نتایج منفی اعمال جاهلان است، به این دلیل که به‌کار نبستن این دستور و تلافی کردن، جاهلان را بیشتر به جهل، ادامه کج‌روی، لجاجت و گمراهی وا می‌دارد.
این آیه با تمام سادگی و فشردگی، همه‌ اصول اخلاقی را در بر دارد. چنانکه امام صادق علیه‌السلام فرمودند: در قرآن آیه‌ای جامع‌تر از این آیه در باب مکارم اخلاقی نیست.

حدیث:

وقتی این آیه نازل شد، پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله از جبرئیل توضیح و شیوه‌ عمل به این آیه را درخواست کرد. جبرئیل پیام آورد: از کسی که به تو ظلم کرده در گذر، به کسی که تو را محروم کرده عطا کن و با کسی که با تو قطع رابطه کرده است، ارتباط برقرار کن. (تفسیر صافی (فیض‌ کاشانی) : ج۲، ص۲۶۱)