به گزارش روابط عمومی اداره کل کتابخانه های عمومی استان گیلان، محفل ملی "روایت مادری" از سری برنامه های فرهنگی که به همت نهاد کتابخانه های عمومی در استان های کشور در حال برگزاری است امروز یکشنبه(۸ خرداد) و با محوریت نقد و بررسی کتاب «دیدبان تاریخ» مستند روایی از زندگی شهید سید محمد اسحاقی در مصلای بزرگ حضرت امام خمینی(ره) رشت برگزار شد.

این نشست با حضور عزت لطفی، مادر شهید سید محمد اسحاقی؛ مرضیه نظرلو، نویسنده این اثر، نقد و بررسی کتاب توسط محمود رنجبر، دانشیار دانشگاه گیلان و روایت گری و شعرسرایی شعرای مطرح استان و نیز با حضور پریسا کرمی، مدیرکل کتابخانه های عمومی استان گیلان؛ علی اصغر جهانی، رئیس دفتر نماینده ولی فقیه در گیلان و امام جمعه شهرستان رشت؛ حمیدرضا امام پناهی، فرماندار شهرستان رشت؛ سرهنگ پاسدار، حسن حبیبی، مدیرکل بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس گیلان؛ محمدرضا داوطلب، مدیرکل بنیاد شهید و امور ایثارگران گیلان؛ رسول منفرد، رئیس حوزه هنری گیلان؛ سرهنگ پاسدار رضا رنجبر، رئیس سازمان بسیج ادارات و کارکنان سپاه قدس گیلان؛ زهرا یعقوب نژاد، مدیر کل دفتر امور بانوان و خانواده استانداری گیلان؛ محمدحسن عاقل منش، مدیرعامل انجمن خیرین کتابخانه ساز استان گیلان؛ حجت الاسلام متقی، معاونت فرهنگی دفتر نماینده ولی فقیه در گیلان؛ نادر حسینی، رئیس کمیسیون فرهنگی شورای اسلامی شهر رشت؛ زهرا بدن آرا، معاون امور کتابخانه ها و همکاری ها، خانواده معظم شهید اسحاقی، ابراهیم لایق برحق، بهرام مژدهی و رسول شریفی از شعرای مطرح استان گیلان؛ نمایندگان دستگاه های فرهنگی استان؛ کتابداران و مسئولین اداره کل کتابخانه های عمومی استان و اصحاب رسانه و با همکاری مشترک اداره کل کتابخانه های عمومی استان گیلان، کمیته امور زنان و دفاع مقدس استانداری گیلان، سازمان حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس، سازمان تبلیغات اسلامی استان گیلان، بنیاد شهید و امور ایثارگران استان گیلان، حوزه هنری استان و سازمان بسیج دانشجویی استان همراه بود.

کرمی: کتاب « دیدبان تاریخ» از آثار درخشان ادبیات پایداری است
مدیرکل کتابخانه های عمومی استان گیلان در ابتدای این محفل ملی با گرامیداشت یاد و خاطره همه شهدای راه اسلام، ایران و مدافع سلامت روایت مادری را بهانه ای دانست که به مادران شهدا و صبر و تحمل آنها پرداخته شود.
پریسا کرمی کرمی با اشاره به اینکه مادر شهید دست کمی از مقام خود شهید ندارد گفت: کتاب دیدبان تاریخ به عنوان مستند روایی از زندگی شهید سید محمد اسحاقی از آثار درخشان حوزه ادبیات پایداری است.
کرمی ضمن تاکید بر اینکه کتاب دیدبان تاریخ از آثار درخشان ادبیات پایداری است افزود: هدف نهاد کتابخانه های عمومی کشور از برنامه روایت مادری که در سراسر کشور آغاز شده است این است تا با تورق این آثار ارزشمند خلل عواطف مادری را در حوزه ادبیات پایداری پر کنیم.
مدیرکل کتابخانه های عمومی استان گیلان همچنین یادآور شد: سلسله برنامه روایت مادری ابتکار نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور است که از سال گذشته در سراسر کشور آغاز شده و در هر استانی با محوریت کتاب به مادران شهدا پرداخته می‌شود.
پریسا کرمی تصریح کرد: اگر بپرسند صاحب بزرگترین دل کیست می‌گوییم بزرگترین قلب و شخصیت مربوط به مادران شهید است زیرا آنها هم می‌توانستند جلوی فرزندانشان را بگیرند و آنان را از این راه بی بازگشت برگردانند، اما این کار را نکردند چون می‌دانستند انتهای این راه خداست که پذیرای فرزندانشان است.
وی ابراز داشت: قصه مادری در واقع قصه مادر شهیدی است که درباره آن گفتند؛ فرق مادر شهید با مادران دیگر زمین، خلاصه می‌شود در این عبارت که آنان هم همراه فرزندانشان شهید می‌شوند، به عبارت دیگر مادران شهدا همان زمان که فرزندانشان را از زیر قرآن روانه جبهه کردند شهید شدند.

کرمی با اشاره به اینکه مادر شهید دست کمی از مقام خود شهید ندارد ادامه داد: برنامه روایت مادری در واقع از آن روست تا متولیان فرهنگی و نویسندگان ادبیات پایداری به این بیندیشند که به چه میزان به دنبال پژواک صدای مادران شهدا هستند، مادرانی که چه بسیار شب‌ها در فراق جگرگوشه خود آرام گریستند و سوختند.
مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان گیلان خاطرنشان کرد: امید است این برنامه بهانه‌ای باشد برای نویسندگان و صاحبان قلم این عرصه تا این خلا را جبران و بتوانند عواطف و احساسات این مادران را منعکس کنند و به جامعه حالی معنوی ببخشند زیرا بی شک سفر به دنیای مادران کنکاش عمیقی است که انسان را برای دریافتی از اسرار هستی یاری می‌رساند.

حجت الاسلام جهانی: کتاب و کتابخوانی همزاد بشر
رئیس دفتر نماینده ولی فقیه در استان گیلان نیز در ادامه در این نشست ضمن تقدیر از مجموعه اداره کل کتابخانه های عمومی استان گیلان و عوامل برگزاری این محفل ادبی و فرهنگی اظهار داشت: بحث کتاب و کتابخوانی همزاد با بشر است و هر دو عنصر پا به پای هم تاکنون به پیش آمده‌اند.
حجت‌الاسلام و المسلمین علی اصغر جهانی با بیان اینکه کتاب و کتابخوانی همزاد بشر است، اظهار کرد: بین انسان و کتاب تأثیر و تأثر وجود دارد و انحطاط یکی زوال دیگری را به دنبال دارد و تاکید قرآن و دین اسلام بر کسب علم نیازمند فراهم کردن بسترهای مناسب یعنی کتاب است.
مسئول دفتر نماینده ولی فقیه در گیلان با اشاره به اینکه پیامبران اولوالعزم الهی با کتاب مبعوث می‌شدند و زمینه ساز کسب علم بودند تا انسان‌ها از این طریق به سمت خدا نیل کنند، افزود: بسیاری از خیران و بزرگان برای نشر و چاپ کتاب و تأسیس کتابخانه قدم برداشتند.
وی تألیف کتاب را نوعی جهاد کبیر و یکی از مصادیق جهاد تبیین دانست و تصریح کرد: نویسندگان کتاب‌های حوزه دفاع مقدس با تألیف کتاب و زنده نگه داشتن یاد شهدا جهاد کبیر می‌کنند.
حجت الاسلام جهانی با اشاره به اینکه کتاب‌های حوزه دفاع مقدس سبب هدایت بسیاری از افراد شده است، بیان کرد: یکی از تأکیدات رهبری و همچنین حضرت امام نشر و توسعه کتاب و کتابخوانی است به طوری که امام خمینی سه روز پس از پیروزی انقلاب، دستور تأسیس کتابخانه را صادر کردند.
مسئول دفتر نماینده ولی فقیه در گیلان با بیان اینکه اقدامات فعالان حوزه کتاب و کتاب خوانی جهاد تبیین است، ادامه داد: باید از گنجینه دفاع مقدس به طور درستی بهره برداری کنیم.

رنجبر: کتاب دیدبان تاریخ به خوبی مخاطبان را با خود همراه می‌سازد
محمود رنجبر به عنوان منتقد کتاب "دیدبان تاریخ" هم در این نشست گسترش فرهنگ کتاب و کتابخوانی در استان را مورد تاکید قرار داد و اظهار داشت: هر کجا که مقام معظم رهبری از دفاع مقدس سخن میگویند همواره مطالبه گرانه سخن میگویند و میفرمایند که این دوران یک گنج بزرگ است که باید استخراج شود.
دانشیار دانشگاه گیلان انتقال این میراث به نسل‌های بعد و نگاه چند وجهی به مقوله جنگ را از دیگر تاکیدات مقام معظم رهبری در باب هشت سال دفاع مقدس ذکر کرد و افزود: برخلاف بسیاری از جنگهایی که در قرن بیستم اتفاق افتاد دفاع مقدس به علت تدبیر رهبری و مردمی بودن واجد شرایط بسیار خاصی است که باید به گونه‌ای روایت و حفظ شود.
رنجبر با بیان اینکه برخی از کتابها الگو و شاخصی تازه در روایتگری دفاع مقدس به مخاطب ارائه می‌دهند کتاب دیدبان تاریخ را از جمله این آثار دانست و اذعان کرد: در کنار انتخاب نوع جلد و سایر ویژگی‌های ظاهری، مولفه‌هایی مانند داشتن شاخص‌های تربیتی و الگوهای انسان شاخص کاملا زمینی که قرار است آسمانی شود از جمله خصایص بارز کتاب دیدبان تاریخ به شمار می‌رود.
استادیار دانشگاه گیلان با بیان اینکه کتاب دیدبان تاریخ به خوبی مخاطبان را با خود همراه می‌سازد اذعان کرد: خصوصیات اخلاقی، خلوت‌ها و جاهایی که سید محمد اسحاقی به اوج می‌رسند به خوبی در اثر دیدبان تاریخ قابل مشاهده است.

نظرلو: استفاده از ماکت‌ها و دست نوشته‌ها در کتاب دیدبان تاریخ
نویسنده و پدیدآور کتاب "دیدبان تاریخ" هم در این نشست اظهار داشت: اگر همکاری خانواده شهید و دوستان شهید نبود قطعا این کار ارزشمند به نتیجه نمی‌رسید و در واقع تمام کسانی که در این راه کمک کردند در نگارش کتاب دیده‌بان تاریخ سهیم هستند.
مرضیه نظرلو با بیان اینکه ۱۶ سال است در حوزه دفاع مقدس فعالیت میکند افزود: کتاب هایی که در این حوزه به نگارش درآوردم کاملا با هم متفاوت هستند و برای هر کتاب زاویه دید و نوع نگارش خاصی را برگزیدم که کتاب دیده‌بان تاریخ هم در همین راستا نوشته و به رشته تالیف درآمد.
وی ضمن تاکید بر لزوم خوانده شدن کتاب مستند روایی شهید سید محمد اسحاقی خاطرنشان کرد: استفاده از ماکت ها و دست نوشته‌هایی و ضمیمه کردن اسناد از جمله ویژگیهای کتاب دیده‌بان تاریخ است که از آن استفاده کردم.
 عزت لطفی، مادر شهید سید محمد اسحاقی نیز در این نشست در صحبت‌هایی به بیان خاطراتی از زندگی و دوران حیات فرزند شهیدش و رابطه عاطفی این شهید با خانواده و همرزمانش پرداخت.
در پایان این محفل ادبی که با شعرخوانی شاعران هم همراه بود از حاجیه خانم عزت لطفی مادر شهید سید محمد اسحاقی که کتاب دیده بان تاریخ مستند روایی از زندگی این شهید بزرگوار است تحلیل به عمل آمد.

بهرام مژدهی از شعرای برجسته گیلان در این نشست به شعرخوانی پرداخت:
نشستم در خیالم چای را بی قند آوردم
برای خاطرات بی سرت سربند آوردم

فرو بردم سرم را لحظه ای در آب و بعد از آن
نفس های درون سینه ام را بند آوردم

چنان بی تاب بودم که ندانستم چه پیش آمد
برای تنگ خالی ماهی از اروند آوردم

نه ، هرگز خم نباید می شدم در زیر بار غم
از این رو با خودم تصویری از الوند آوردم

سنندج ، قروه ،حال و روز من را خوب میداند
برای کوری دشمن ب لب لبخند آوردم

نمی شد از نگاه مادرت چیزی نمی گفتم
که در شرح فراقت آتش و اسپند آوردم

دوباره جمعه ایی آمد کنار مرقد پاک ات
نشستم با خیالت چای را با قند آوردم

ابراهیم لایق برحق از شاعران گیلان نیز در ادامه شعری با مضمون شهید و شهادت سرود:
شتک خون زده بر روی شب تار، شهید
ردّ نوری‌ست کشیده، به سوی یار، شهید

یخِ دی‌ماهیِ ظلمت شده آب از اثرش
جذوه‌ی شاخه‌ی طور است و شرربار، شهید

دل پوسیده و مرداری ما را هو زد
نفسش ظل مسیحایی و پربار ، شهید

لب فروبستی و فریاد تو گویاتر شد
مانده حیرت‌زده از کار تو افکار، شهید !

حکمت از هر قدمت در دل ما دانه گذاشت
خضر بودی و کلیم است عجبدار ، شهید!

قلمش چون قدمش، طعنه به تاریخ سرود
یا مِنا مسلخ او یا که سرِ دار ، شهید

کام او نوشترین از رطب دستِ ولیّ
می‌سزد گل شکند خنده‌ی تمار ، شهید

به بلندای غمت، عشق جگر سوخته‌است
سروِ افراشته افروخت ، چو نیزار ، شهید

کاش آن لشکر موعود به زودی برسد
و ببینیم که اِستاده خبر دار ، شهید

شعرخوانی رسول شریفی از شعرای بنام گیلان نیز از دیگر برنامه های جنبی در ادامه این نشست بود:
آن جمع که دیدبان تاریخ شدند
در مسلخ خون،  زبان تاریخ شدند

رفتند غروب کرده، اما امروز
خورشید در آسمان تاریخ شدند
                                   
از خاطره ها، عشق فقط باقی ماند
از میکده ها جام و می و ساقی ماند

ما مردم شهر غرق در خویش، ولی
در باور خود، شهید اسحاقی ماند

هر چند که رفته کاروان شهدا
از یاد نرفته آرمان شهدا

چون کوه نشسته اند با ما امروز
در خیمه صبر، مادران شهدا
                                   
گفتنی است، شهید سید محمد اسحاقی" متولد روستای چهارده آستانه اشرفیه گیلان و دانشجوی رشته تاریخ دانشگاه شهید بهشتی تهران، از پاسداران قدیمی سپاه گیلان، مسئول بسیج سپاه رشت، پاسدار نمونه منطقه ۳، عضو دفتر سیاسی سپاه تهران و خبرنگار، راوی و یکی از نابغه‌های دفاع مقدس بود.
شهید سیدمحمد اسحاقی در عملیات کربلای ۵ شهید از جمله روایان بود که در لشکر ۱۴ امام حسین (ع) و در کنار شهید حسین خرازی حضور داشت و در جریان همین عملیات در ۲۹ بهمن ۱۳۶۵ به فیض شهادت نائل آمد و نامش برای همیشه به عنوان نابغه گیلانی در تاریخ پُرافتخار گیلان ثبت شد و سرگذشت این شهید والامقام به همت مرضیه نظرلو در کتاب «دیدبان تاریخ»، مستند روایی از زندگی شهید سید محمد اسحاقی نگارش و توسط انتشارات مرز و بوم منتشر شد.