به گزارش روابط عمومی اداره کل کتابخانه های عمومی خراسان رضوی، چهارمین کارگاه مرجع مجازی با محوریت آشنایی با Semantic Scholar و روش‌های جستجو در آن ویژه رابطین مرجع مجازی خراسان رضوی در سال جاری برگزار شد.

فرزانه عامل، رابط مرجع مجازی استان خراسان رضوی گفت: هر ساله نرخ انتشارات علمی با افزایش روزافزونی روبه رو است. همگام و به روز بودن با این مقالات علمی، پیگیری آن‌ها و دسترسی به جدیدترین و معتبرترین آنان برای محققان و پژوهشگران امری ضروری و از سویی دیگر دشوار است؛ چراکه تمایل ناشران تجاری برای افزایش سود، دانشگاه‌ها برای بالا رفتن رتبه‌ها و محققان برای ارتقای شغلی خود از عواملی است که حساسیت را نسبت به انتشار مقالات افزایش می‌دهد.

وی این روند را منجر به رشد ۴۷ درصدی انتشار مقالات در طول سال‌های ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۲ عنوان کرد و افزود: پژوهش و دسترسی به منابع اطلاعاتی معتبر یکی از ارکان اصلی توسعه علمی و فرهنگی هر جامعه‌ای است. بسیاری از ابزارهای دسترسی به منابع اطلاعاتی به صورت آنلاین و دیجیتال در دسترس هستند؛ این امر باعث می‌شود پژوهشگران بتوانند به راحتی و بدون محدودیت جغرافیایی به اطلاعات دسترسی پیدا کنند. توجه داشته باشید که این ابزارها با ارائه امکانات جستجوی پیشرفته و دسترسی به متن کامل منابع، فرایند تحقیق را برای پژوهشگران تسهیل می‌کنند.

عامل پیرامون مزایای استفاده از این ابزارها، اظهار کرد: یکی از مزایای اصلی این ابزارها، جامع و به‌روز بودن اطلاعات موجود در آنها است. منابع اطلاعاتی این پایگاه‌ها به طور مداوم به‌روزرسانی می‌شوند تا پژوهشگران بتوانند به آخرین یافته‌ها و مقالات علمی دسترسی داشته باشند. این امر به خصوص در زمینه‌های علمی و پژوهشی که اطلاعات به سرعت تغییر می‌کنند، بسیار حیاتی است.

رابط مرجع مجازی استان خراسان رضوی، semantic scholar را اینگونه تعریف کرد: یکی از ابزارها برای دسترسی به منابع علمی به صورت آنلاین، Semantic Scholar است که از طریق مشارکت مستقیم با بیش از ۵۰ ناشر و ارتباط با بیش از ۵۰۰ ارائه دهنده محتوای علمی، در سطح دنیا درصدد رفع این مشکل برای کاربران است. این پایگاه اطلاعاتی با استفاده از هوش مصنوعی امکانی را فراهم آورده تا کاربران منابع علمی مورد نیاز خود را بسیار کارآمدتر از دیگر موتورهای جست و جوی سنتی بازیابی کنند.

وی تصریح کرد: در حال حاضر به دلیل رشد بی‌سابقه متون علمی در مجلات، به روز نگه داشتن اطلاعات علمی برای محققان کاری دشوار و زمان‌بر بوده و به یک چالش تبدیل شده است. این موتور جست و جو با تکیه بر هوش مصنوعی و با هدف در دسترس قرار دادن جدیدترین تحقیقات علمی برای محققان از سال ۲۰۱۵ فعالیت خود را آغاز کرده است.

فرزانه عامل گفت: Semantic Scholar با شعار «ابزاری رایگان با هوش مصنوعی برای جست و جو» منابع علمی را در دسترس کاربران قرار داده است. این پایگاه اطلاعاتی هدف خود را کمک به دانشمندان در جهت یافتن به روزترین اطلاعات و دسترسی به اطلاعات صحیح به دور از هرگونه اطلاعات اضافی به منظور پیشرفت سریع علمی اعلام کرده است. در واقع این پایگاه با ایجاد دسترسی آزاد به متون برای همه کاربران هر هفته میزبان میلیون‌ها کاربر و محقق در وب‌سایت خود است. همکاران انتشاراتی این وب‌سایت پایگاه‌های علمی معتبری همچون IEEE, Microsoft Academic, Springer Nature  و ... هستند.

وی افزود: جست و جوی این پایگاه بر اساس هوش مصنوعی بوده و به همین دلیل کارایی و اثربخشی بسیار بیشتری نسبت به سایر موتورهای جست و جوی سنتی دارد. از جمله این مزایا می‌توان به جست و جوی خودکار چکیده‌ها، جداول و نقشه‌ها، ارائه اطلاعات تکمیلی مانند سخنرانی‌ها، فیلم‌ها و سایر منابعی که به درک بهتر مطلب کمک می‌کند، اشاره کرد.

فرزانه عامل، رابط مرجع مجازی استان خراسان رضوی در ادامه به ارائه توضیحاتی پیرامون نحوه جستجو در این پایگاه اطلاعاتی پرداخت.